Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά εδώ.
Η ψηφιακή εποχή και η εποχή της πληροφορίας έχουν μεταμορφώσει και εξακολουθούν να αλλάζουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε, εργαζόμαστε, διασκεδάζουμε, σκεφτόμαστε. Καθώς η δεκαετία του 2000 πλησιάζει στο τέλος της, η εκπαίδευση εκσυγχρονίζεται, επωφελούμενη από τις τεχνολογικές εξελίξεις που εμφανίστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την περίοδο. Συνοπτικά, υπάρχουν δύο κατηγορίες τεχνολογικών καινοτομιών που επηρεάζουν το σύνολο της εκπαίδευσης:
Η ψηφιακή εποχή και η εποχή της πληροφορίας έχουν μεταμορφώσει και εξακολουθούν να αλλάζουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε, εργαζόμαστε, διασκεδάζουμε, σκεφτόμαστε. Καθώς η δεκαετία του 2000 πλησιάζει στο τέλος της, η εκπαίδευση εκσυγχρονίζεται, επωφελούμενη από τις τεχνολογικές εξελίξεις που εμφανίστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την περίοδο. Συνοπτικά, υπάρχουν δύο κατηγορίες τεχνολογικών καινοτομιών που επηρεάζουν το σύνολο της εκπαίδευσης:
(α) οι τεχνολογίες επικοινωνίας, με κυριότερο το διαδίκτυο και τον παγκόσμιο ιστό προσφέρουν νέες προηγμένες μεθόδους αναζήτησης και διαχείρισης της πληροφορίας και της γνώσης, ενώ παράλληλα έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν οι άνθρωποι, διανοίγοντας νέες οδούς επικοινωνίας, ανταλλαγής και όσμωσης απόψεων.
(β) οι ψηφιακές συσκευές γίνονται ολοένα και μικρότερες, το λογισμικό τους γίνεται πιο διαισθητικό και αποτελεσματικό, το περιβάλλον χρήσης τους πιο φιλικό. Οι τρομακτικές συσκευές με τα δύσχρηστα κουμπιά και τις οθόνες που προβάλλουν πράσινους αριθμούς έχουν δώσει τη θέση τους σε κομψές συσκευές με οθόνες αφής, δυνατότητα αναπαραγωγής ήχου και βίντεο, συσκευές που επικοινωνούν μεταξύ τους και που εντάσσονται ευκολότερα στην καθημερινότητά μας.
Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές έχουν εισβάλει δυναμικά στο χώρο της ελληνικής εκπαίδευσης τα τελευταία δέκα χρόνια, καθώς κάθε σχολική μονάδα είναι εξοπλισμένη με εργαστήριο υπολογιστών που επιτρέπει τη χρήση τους από παιδιά και εκπαιδευτικούς. Τα περισσότερα από αυτά τα εργαστήρια διαθέτουν, πλέον, και ευρυζωνική σύνδεση στο διαδίκτυο, ενώ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τα εξοπλίζει με ειδικό εκπαιδευτικό λογισμικό που επιτρέπει την περαιτέρω αξιοποίηση των υπολογιστών στην κύρια εκπαιδευτική διαδικασία.
Μία σειρά από νέες συσκευές, σχεδιασμένες ώστε να εξυπηρετούν κυρίως εκπαιδευτικές ανάγκες, έχουν επίσης αρχίσει να χρησιμοποιούνται δειλά δειλά στη χώρα μας. Οι διαδραστικοί πίνακες, οι μικροί φορητοί υπολογιστές που έχουν σχεδιαστεί για μαθητές, οι φορητοί υπολογιστές αφής (tablet PCs) και τα διαδραστικά θρανία είναι μερικές από τις πιο διάσημες επινοήσεις που χρησιμοποιούνται στις εκπαιδευτικές αίθουσες όλου του κόσμου.
Στη χώρα μας ο ρυθμός αξιοποίησης αυτών των τεχνολογιών μεγαλώνει διαρκώς, καθώς ολοένα και περισσότερα σχολεία, φροντιστήρια ξένων γλωσσών ή μέσης εκπαίδευσης, πανεπιστημιακά ιδρύματα κ.α. εξοπλίζονται με τεχνολογίες αιχμής (κυρίως διαδραστικούς πίνακες), επιτρέποντας στους εκπαιδευτικούς να δοκιμάσουν τη χρήση τους σε πραγματικές συνθήκες. Δυστυχώς, είμαστε ακόμα στην αρχή, και ο βαθμός αξιοποίησης αυτών των τεχνολογιών παραμένει χαμηλός. Ωστόσο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό θα αλλάξει άμεσα.
Μία από τις αιτίες που οι Έλληνες εκπαιδευτικοί είναι σχετικά διστακτικοί στη χρήση σύγχρονων εκπαιδευτικών εργαλείων αποτελεί το γεγονός ότι ελάχιστο από το υποστηρικτικό υλικό έχει προσαρμοσθεί στην ελληνική γλώσσα και πραγματικότητα. Για παράδειγμα, μόνο οι κορυφαίοι διαδραστικοί πίνακες της αγοράς συνοδεύονται με λογισμικό στα ελληνικά, ενώ πρόσφατα έχει αναπτυχθεί και η δυνατότητα αναγνώρισης χειρογράφου (γραφής με το χέρι επάνω στον πίνακα) για την ελληνική γλώσσα. Ωστόσο, αν βάλουμε στην άκρη αυτές τις μία - δύο εξαιρέσεις, οι περισσότερες φίρμες διαδραστικών πινάκων δεν υποστηρίζουν ούτε το ελληνικό μενού ούτε την αναγνώριση γραφής, πόσο μάλλον την αναγνώριση γραφής στην ελληνική γλώσσα. Αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται και στις άλλες συσκευές.
Όσοι ασχολούνται με το ζήτημα της αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση, αισιοδοξούν ότι θα τις δούμε να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε όλες τις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης άμεσα. Ο ανταγωνισμός που θα δημιουργηθεί, πιθανότατα θα προκαλέσει πιέσεις προς τους κατασκευαστές των συσκευών και θα τους υποχρεώσει να προσαρμόσουν το υποστηρικτικό λογισμικό και υλικό τους στην ελληνική πραγματικότητα. Έτσι, η εκπαιδευτική αίθουσα του μέλλοντος θα έρθει στο παρόν και η εκπαίδευση θα εκσυγχρονιστεί τεχνολογικά. Ελπίζουμε αυτός ο τεχνικός εκσυγχρονισμός να προκαλέσει επαγωγικά ένα κύμα ευεργετικού εκσυγχρονισμού στα θεμέλια της ελληνικής παιδείας.
(β) οι ψηφιακές συσκευές γίνονται ολοένα και μικρότερες, το λογισμικό τους γίνεται πιο διαισθητικό και αποτελεσματικό, το περιβάλλον χρήσης τους πιο φιλικό. Οι τρομακτικές συσκευές με τα δύσχρηστα κουμπιά και τις οθόνες που προβάλλουν πράσινους αριθμούς έχουν δώσει τη θέση τους σε κομψές συσκευές με οθόνες αφής, δυνατότητα αναπαραγωγής ήχου και βίντεο, συσκευές που επικοινωνούν μεταξύ τους και που εντάσσονται ευκολότερα στην καθημερινότητά μας.
Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές έχουν εισβάλει δυναμικά στο χώρο της ελληνικής εκπαίδευσης τα τελευταία δέκα χρόνια, καθώς κάθε σχολική μονάδα είναι εξοπλισμένη με εργαστήριο υπολογιστών που επιτρέπει τη χρήση τους από παιδιά και εκπαιδευτικούς. Τα περισσότερα από αυτά τα εργαστήρια διαθέτουν, πλέον, και ευρυζωνική σύνδεση στο διαδίκτυο, ενώ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τα εξοπλίζει με ειδικό εκπαιδευτικό λογισμικό που επιτρέπει την περαιτέρω αξιοποίηση των υπολογιστών στην κύρια εκπαιδευτική διαδικασία.
Μία σειρά από νέες συσκευές, σχεδιασμένες ώστε να εξυπηρετούν κυρίως εκπαιδευτικές ανάγκες, έχουν επίσης αρχίσει να χρησιμοποιούνται δειλά δειλά στη χώρα μας. Οι διαδραστικοί πίνακες, οι μικροί φορητοί υπολογιστές που έχουν σχεδιαστεί για μαθητές, οι φορητοί υπολογιστές αφής (tablet PCs) και τα διαδραστικά θρανία είναι μερικές από τις πιο διάσημες επινοήσεις που χρησιμοποιούνται στις εκπαιδευτικές αίθουσες όλου του κόσμου.
Στη χώρα μας ο ρυθμός αξιοποίησης αυτών των τεχνολογιών μεγαλώνει διαρκώς, καθώς ολοένα και περισσότερα σχολεία, φροντιστήρια ξένων γλωσσών ή μέσης εκπαίδευσης, πανεπιστημιακά ιδρύματα κ.α. εξοπλίζονται με τεχνολογίες αιχμής (κυρίως διαδραστικούς πίνακες), επιτρέποντας στους εκπαιδευτικούς να δοκιμάσουν τη χρήση τους σε πραγματικές συνθήκες. Δυστυχώς, είμαστε ακόμα στην αρχή, και ο βαθμός αξιοποίησης αυτών των τεχνολογιών παραμένει χαμηλός. Ωστόσο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό θα αλλάξει άμεσα.
Μία από τις αιτίες που οι Έλληνες εκπαιδευτικοί είναι σχετικά διστακτικοί στη χρήση σύγχρονων εκπαιδευτικών εργαλείων αποτελεί το γεγονός ότι ελάχιστο από το υποστηρικτικό υλικό έχει προσαρμοσθεί στην ελληνική γλώσσα και πραγματικότητα. Για παράδειγμα, μόνο οι κορυφαίοι διαδραστικοί πίνακες της αγοράς συνοδεύονται με λογισμικό στα ελληνικά, ενώ πρόσφατα έχει αναπτυχθεί και η δυνατότητα αναγνώρισης χειρογράφου (γραφής με το χέρι επάνω στον πίνακα) για την ελληνική γλώσσα. Ωστόσο, αν βάλουμε στην άκρη αυτές τις μία - δύο εξαιρέσεις, οι περισσότερες φίρμες διαδραστικών πινάκων δεν υποστηρίζουν ούτε το ελληνικό μενού ούτε την αναγνώριση γραφής, πόσο μάλλον την αναγνώριση γραφής στην ελληνική γλώσσα. Αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται και στις άλλες συσκευές.
Όσοι ασχολούνται με το ζήτημα της αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση, αισιοδοξούν ότι θα τις δούμε να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε όλες τις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης άμεσα. Ο ανταγωνισμός που θα δημιουργηθεί, πιθανότατα θα προκαλέσει πιέσεις προς τους κατασκευαστές των συσκευών και θα τους υποχρεώσει να προσαρμόσουν το υποστηρικτικό λογισμικό και υλικό τους στην ελληνική πραγματικότητα. Έτσι, η εκπαιδευτική αίθουσα του μέλλοντος θα έρθει στο παρόν και η εκπαίδευση θα εκσυγχρονιστεί τεχνολογικά. Ελπίζουμε αυτός ο τεχνικός εκσυγχρονισμός να προκαλέσει επαγωγικά ένα κύμα ευεργετικού εκσυγχρονισμού στα θεμέλια της ελληνικής παιδείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου